archiwum 2014
Zarząd TPN informuje, że w sierpniu 2014 roku biuro i biblioteka będą nieczynne z powodu urlopu pracownika
Szanowni Państwo informujemy,
że 28 czerwca 2014 roku podczas Walnego Zgromadzenia członków Towarzystwa
Przyjaciół Nauk w Przemyślu odbyły się wybory nowego Zarządu TPN. Podajemy
aktualny skład Zarządu, Komisji Rewizyjnej i Sądu Koleżeńskiego. Zarząd w
kadencji 2014-2017 prezes – dr
Grzegorz Klebowicz wiceprezes –
dr Ewa Grin-Piszczek wiceprezes –
dr Maciej Waltoś wiceprezes –
dr Grzegorz Zając sekretarz –
mgr Jacek Drozd skarbnik – dr
Piotr Kozłowski członek
zarządu – mgr inż. Waldemar Wiglusz Komisja
Rewizyjna przewodniczący
– mgr Grzegorz Potoczny członek KR –
mgr Jan Śledziona członek KR –
mgr inż. Aleksander Kędzior Sąd
Koleżeński mgr Ewa
Świtek dr Marta
Trojanowska mgr Janusz
Motyka ________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________
Marcin Duma Z wizytą w parku Pawlikowskich
Ostatni dzień maja, który
w tym roku wypadł w sobotę bardzo aktywnie spędzili członkowie Towarzystwa
Przyjaciół Nauk w Przemyślu oraz miłośnicy i sympatycy wycieczek przyrodniczo
– historycznych. Tego dnia uczestnicy wyprawy opuścili granice Przemyśla i
udali się do niedaleko położonej Medyki. Wybór miejscowości przez
organizatora okazał się jak najbardziej trafiony. Ulubiona miejscowość króla
Władysława Jagiełły do dnia dzisiejszego przyciąga uwagę dobrze zachowanym
parkiem, którego początki sięgają drugiej połowy XVIII w. Z tego też względu
ów park tego dnia stał się głównym celem sobotniego spaceru. Medyka, której
nazwa pochodzi najprawdopodobniej od miodu, którego dawniej było tam pod
dostatkiem położona w dolinie dolnego Sanu u podnóża krawędzi Płaskowyżu
Sańsko - Dniestrzańskiego we wschodniej części województwa podkarpackiego w
powiecie przemyskim od 1809 r. należała do rodziny Pawlikowskich. O tym
zacnym rodzie oraz jego przedstawicielach, którzy byli ostatnimi
właścicielami tej miejscowości opowiedział zainteresowanym wiceprezes TPN
Waldemar Wiglusz. Szeroka i różnorodna działalność społeczna członków
kolejnych pokoleń rodziny Pawlikowskich w dziedzinie naukowej, kulturalnej,
gospodarczej czy politycznej spowodowała jeszcze większe zainteresowanie
tematem i ożywioną dyskusję wśród uczestników wycieczki. Zwiedzając zadbany
park, którym aktualnie opiekuje się Gmina Medyka nie zabrakło naukowych
wyjaśnień czy przyrodniczych ciekawostek, które przybliżał spacerowiczom
przyrodnik i członek zarządu TPN Tadeusz Misiak. Należy dodać, że to właśnie
tutaj w Medyce powstał jeden z ważnych ośrodków przyrodniczo – ogrodniczych,
którego założycielem był Jan Gwalbert Pawlikowski (1860 – 1939). Dzisiejszy
park medycki będący krajobrazowym liczy 15 ha w tym 4 ha wód. Na jego terenie
znajdują się drzewa pomnikowe, a liczba drzewostanu i krzewów wynosi około 69
gatunków. Można tu spotkać następujące gatunki drzew: dęba szypułkowego,
jesiona wyniosłego, kasztanowca białego, klona jawora, klona zwyczajnego, lipę
drobnolistną lipę szerokolistną, miłorzęba dwuklapowego i platana
klonolistnego. Mimo,
iż pogoda tym razem nie dopisała odwrotnie było z frekwencją. Wszyscy biorący
udział w wycieczce ukończyli ją pomyślnie i z uśmiechem na twarzy. Miła i
serdeczna atmosfera, o którą zadbali także gospodarze ziemi medyckiej Mariusz
Gumienny – prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Ziemi Medyckiej oraz Gerard
Szczygieł – przewodniczący Rady Gminy zapewne na długo zapadnie w pamięci
wszystkich. Na uwagę zasługuje fakt, że jest to już trzecia tego typu
impreza, której pomysłodawcą i organizatorem jest prezes oraz przewodniczący
Sekcji Nauk Przyrodniczych TPN Grzegorz Poznański.
_____________________________________________________ ___________________________________________________________ ______________________________________________________
_________________________________________________ _____________________________________________________
_______________________________________________
_________________________________________________________________________________________ _____________________ ___________________________________________________________ __________________________________________________ Ogólnopolska Konferencja Naukowa Wokół I wojny światowej. Prowincja galicyjska: konteksty,
porównania, przykłady Patronat Naukowy: Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu Patronat Honorowy: Starosta Powiatu Dębickiego Organizator: I Liceum Ogólnokształcące im. Króla Władysława Jagiełły w Dębicy Data: 28 lutego 2014 rok (piątek) Program 9.00 Aula I LO Otwarcie konferencji 9.10–10.30 Część I Dr
Tomasz Pudłocki (Uniwersytet Jagielloński, Towarzystwo Przyjaciół Nauk w
Przemyślu), „Grono nauczycielskie już
nie jest tak zharmonizowane jak było dawniej” – środowisko nauczycieli
dębickiego gimnazjum przed I wojną światową Mgr
Arkadiusz S. Więch (Uniwersytet Rzeszowski), Dębica i jej mieszkańcy podczas I wojny światowej Mgr
Krzysztof Haptaś (Muzeum Regionalne w Mielcu), Straty majątkowe ludności cywilnej powiatu mieleckiego w wyniku
okupacji rosyjskiej w latach 1914–1915 (na przykładzie stolarza rzochowskiego
Jana Popiela) 10.30–10.40 Przerwa 10.40–12.20 Część II Mgr
Maciej Terczyński (Uniwersytet Rzeszowski), Tyczyn i okolica podczas I wojny światowej Dr
Maciej Waltoś (Towarzystwo Przyjaciół Nauk w Przemyślu), Sytuacja Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu i jego biblioteki w
czasie I wojny światowej Lic.
Michał Mendyka (Uniwersytet Jagielloński), Żydzi a niepodległość według przemyskiej prasy Dr
Tomasz D. Mames (Chrześcijańska Akademia Teologiczna), Kwestia oświaty starokatolickiej w Galicji podczas I wojny światowej Mgr
Adam Szczupak (Uniwersytet Jagielloński), Represje
austro-węgierskie wobec duchowieństwa greckokatolickiego na Łemkowszczyźnie w
latach 1914–1915 Mgr
Oskar Ostafin (Uniwersytet Jagielloński), „Małopolska bohema czy patriotyczne powołanie?” – artyści galicyjscy
na przykładzie Jerzego Żuławskiego Mgr
Stanisław Szynkowski (Uniwersytet Opolski), Niemieckie nekropolie Wielkiej Wojny – konteksty galicyjskie,
konteksty śląskie 12.20–12.30 Przerwa 12. 30–14.00 Część III. Mgr Jan
Goliński (Uniwersytet Rzeszowski), Zajęcia
ludności przed wybuchem I wojny światowej w zaborze austriackim na
przykładzie Piwnicznej Zdroju Mgr
Michał Oberc (Uniwersytet Rzeszowski), Wpływ
wojskowości austriackiej na powstanie i rozwój galicyjskiej sieci kolei
żelaznej Dr
Izabela Wodzińska (Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej), Obraz kobiecego gospodarstwa domowego w
przedwojennych poradnikach Juliuszowej Albinowskiej Mgr
Magda Arsenicz (Uniwersytet Jagielloński), Ochrona zabytków na prowincji - Zamek Czartoryskich w Czernelicy a
działalność konserwatorów galicyjskich na przełomie XIX i XX wieku 14. 00 Podsumowanie, dyskusja i
zamknięcie obrad.
Wojna zakończy się przed Bożym Narodzeniem – przekonywali żurnaliści w całej
Europie latem 1914 roku, zaś cesarz Wilhelm II w przemowie skierowanej do
wyruszających na front pruskich żołnierzy zapewniał: Wrócicie do domu nim opadną liście. Życie mocno zweryfikowało
zacytowane powyżej stwierdzenia. Wojna trwała przeszło cztery lata a jej końcowe
konwulsje na wschodzie europejskiego kontynentu dało się jeszcze odczuwać w
1921 roku. Europa zafundowała sobie
samobójstwo, czyli wojnę ze strachu przed śmiercią – pisał, przytaczany
przez prof. Andrzeja Chwalbę, w poświęconej I wojnie światowej książce
(„Samobójstwo Europy”), francuski dziennikarz. Wielka wojna 1914-1918 stała
się swoistą jutrzenką wolności niosącą niepodległość wielu europejskim
narodom z odrodzoną Rzeczpospolitą Polską na czele. Jednym z ważnych teatrów wojny,
na którym toczyły się wojenne zmagania były ziemie polskie zaboru
austriackiego – Galicja. Dziś u progu setnej rocznicy
Wielkiej Wojny 1914-1918 roku pragniemy pochylić się nad tamtymi
wydarzeniami. Chcemy przypomnieć ich bohaterów, przebieg a nade wszystko
ukazać zmiany, które owa wojna zaprowadziła w życiu mieszkańców Galicji.
Dlatego też zaprezentowane tematy, przygotowane przez badaczy z całej Polski
(Dębicy, Krakowa, Kolbuszowej, Mielca, Opola, Przemyśla, Rzeszowa, Warszawy)
w swojej tematyce odnoszą się nie tylko do samej wojny, ale także do czasów
ją poprzedzających, które na skutek zachodzących przemian, stanowiły poniekąd
jej preludium. Mury dębickiego Liceum
Ogólnokształcącego im. Króla Władysława Jagiełły były niemymi świadkami
tamtych wydarzeń, sama zaś Dębica miejscem, w którym jak w soczewce
krzyżowały się wojenne losy mieszkańców Galicji. Wstępuję do Legionów Polskich, pragnę bowiem przyczynić się do
zwycięstwa nad naszym ciemiężcą (…) i do oswobodzenia Polski z kajdan niewoli
– niech te słowa pochodzące z testamentu Tadeusza Gawrysia, profesora
dębickiego gimnazjum, staną się mottem przewodnim konferencji, odbywającej
się pod patronatem naukowym Towarzystwa Przyjaciół Nauk w Przemyślu, a nad
którą szczególny honorowy patronat zgodził się roztoczyć Starosta Powiatu
Dębickiego. Serdecznie
zapraszamy Zarząd TPN w
Przemyślu zwraca się do członków i sympatyków naszego towarzystwa o
udostępnienie osobistych wspomnień, materiałów historycznych i zdjęć
archiwalnych z działalności z lat powojennych.
Czwartek, 16 stycznia 2014, godz. 16:30
|